การเขียนโปรแกรมแบบโครงสร้าง (Structure Programming) ภาษาคอมพิวเตอร์ที่ใช้ในการเขียนโปรแกรมมีให้เลือกมากมายหลายภาษา เช่น ภาษาซี ภาษาจาวา ภาษาเดลไฟล์ ผู้เขียนโปรแกรมจะต้องเลือกภาษาคอมพิวเตอร์ที่จะนำมาใช้ในการเขียนโปรแกรม ตามลักษณะของปัญหา ความสามรถและความถนัดของตนเอง ซึ่งแต่ละภาษาก็จะมีรูปแบบคำสั่งและหลักการในการเขียนโปรแกรมที่แตกต่างกัน สำหรับภาษาคอมพิวเตอร์ที่มีการเขียนโปรแกรมแบบโครงสร้าง ซึ่งเป็นวิธีการเขียนโปรแกรมแบบดั้งเดิม เช่น ภาษาปาสคาล ภาษาซี จะมีโครงสร้างในการเขียนโปรแกรม 3 แบบ ได้แก่ โครงสร้างแบบลำดับ (Sequential Structure) โครงสร้างแบบมีทางเลือก (Selection Structure) โครงสร้างแบบทำซ้ำ (Repetition Structure) ถึงแม้ว่าปัจจุบันแนวคิดเกี่ยวกับการเขียนโปรแกรมจะเปลี่ยนไป แต่แนวคิดเกี่ยวกับวิธีการเขียนโปรแกรมแบบโครงสร้างก็ยังเป็นความรู้พื้นฐานในการเขียนโปรแกรมสมัยใหม่ อย่างการเขียนโปรแกรมแบบเชิงวัตถุและการเขียนโปรแกรมเชิงจินต-ภาพ โครงสร้างในการเขียนโปรแกรม มีรายละเอียดดังนี้
2. โครงสร้างแบบมีทางเลือก (Selection Structure) เป็นโครงสร้างที่มีการตรวจสอบเงื่อนไขในการตัดสินใจ แบ่งออกเป็นโครงสร้างแบบมีทางเลือก 2 ทางเลือก หรือโครงสร้างแบบ If..Then..Elseและโครงสร้างแบบมีมากกว่า 2 ทางเลือก หรือโครงสร้างแบบ Case ซึ่งสามารถแสดงการทำงานของโครงสร้างนี้โดยใช้ผังงานได้ ดังรูป
โครงสร้างแบบ If..Then..Else
รูปแบบคำสั่ง If..Then..Else | คำอธิบาย |
If เงื่อนไข Then คำสั่งที่ 1 Else คำสั่งที่ 2 End If | ถ้าเงื่อนไขหลัง If เป็นจริง จะทำตามคำสั่งที่อยู่หลัง Then แต่ถ้าเงื่อนไขหลัง If เป็นเท็จ จะทำตามคำสั่งที่อยู่หลัง Else
|
โครงสร้างแบบ Case
รูปแบบคำสั่ง Case | คำอธิบาย |
Do case Case is เงื่อนไข 1 คำสั่ง 1 Case is เงื่อนไข 2 คำสั่ง 2 Case is เงื่อนไข 3 คำสั่ง 3 Other คำสั่ง 4 End case |
ถ้าเงื่อนไข 1 เป็นจริง ทำตามคำสั่ง 1 ถ้าเงื่อนไข 2 เป็นจริง ทำตามคำสั่ง 2 ถ้าเงื่อนไข 3 เป็นจริง ทำตามคำสั่ง 3 กรณีอื่นๆ ทำตามคำสั่ง 4 |
ตัวอย่าง ลำดับของการขอมีใบอนุญาตขับขี่รถจักรยานยนต์กรมขนส่งทางบก กระทรวงคมนาคม
การจำลองความคิดเป็นข้อความ
การจำลองความคิดเป็นผังงาน
เริ่มต้น
รับข้อมูลอายุนักเรียน
ตรวจสอบอายุเท่ากับหรือมากกว่า 15 ปี
ถ้าจริง
ไปที่ว่าการขนส่ง
ทดสอบการขับขี่
เขียนใบคำร้อง
ถ่ายรูปทำบัตร
รับใบอนุญาตขับขี่รถจักรยานยนต์
กลับโรงเรียน
เข้าเรียนปกติ
ถ้าไม่จริง
เข้าเรียนปกติ
จบ
โปรแกรมแบบมีทางเลือก 2 ทางเลือก
ปัญหา บริษัทแห่งหนึ่งกำหนดจ่ายเงินโบนัสประจำปีให้กับพนักงานที่ทำงานมาเกิน 10 ปี เป็นเงิน 3 เท่าของเงินเดือน และจ่ายเงินโบนัสให้กับพนักงานที่ทำงานไม่เกิน 10 ปี เป็นเงิน 2 เท่าของเงินเดือน
จงเขียนโปรแกรมให้พนักงานคำนวณเงินโบนัสของตนเอง
- สิ่งต้องการ (Requirement)
คำนวณเงินโบนัส แล้วออกรายงานแสดงผลการคำนวณ
2. รูปแบบของผลลัพธ์ (Output) ให้มีการแสดงผลออกทางจอภาพ ดังนี้
การคำนวณเงินโบนัส
เงินเดือน = ……………. บาท
เงินโบนัส = ……………. บาท
- ข้อมูลนำเข้า (Input)
จำนวนเงินเดือน
จำนวนปีที่ทำงาน
- ตัวแปรที่ใช้ (Variable)
Salary แทน จำนวนเงินเดือน
Year แทน จำนวนปีที่ทำงาน
Bonus แทน จำนวนเงินโบนัส
- วิธีการประมวลผล (Process)
5.1 เริ่มต้น
5.2 รับค่าจำนวนเงินเดือน Salary ผ่านทางคีย์บอร์ด
5.3 รับค่าจำนวนปีที่ทำงาน Yearผ่านทางคีย์บอร์ด
5.4 ตรวจสอบว่าจำนวนปีที่ทำงานมากกว่า 10 ปีหรือไม่
5.4.1 ถ้าใช่ ให้ Bonus = Salary*3
5.4.2 ถ้าไม่ใช่ ให้ Bonus = Salary*2
5.5 แสดงค่าจำนวนเงินเดือนและจำนวนเงินโบนัสออกทางจอภาพ
5.6 จบการทำงาน
6. ผังงาน (Flowchart)
- เขียนโปรแกรม (Program)
CLS |
|
Coding
#include<stdio.h>
#include<conio.h>
int main()
{
intSalary,Year,Bonus; //ประกาศตัวแปรจำนวนเต็ม int
printf(“Enter Salary = ”); //แสดงข้อความเงินเดือน Enter Salary =
scanf(“%d”,& Salary); //รับค่าเงินเดือน Salary จากแป้นพิมพ์
printf(“Enter Year = ”); //แสดงข้อความจำนวนปีที่ทำงาน Enter Year =
scanf(“%d”,&Year); //รับค่าปีที่ทำงานYear จากแป้นพิมพ์
if(Year >10) //ถ้าปีที่ทำงานมากกว่า 10 ปี
{ Bonus = Salary*3; //คำนวณโบนัส Bonus = Salary*3
printf(“\n Bonus =%d”, Bonus); } //แสดงค่า Bonus
else //กรณีอื่น
{ Bonus = Salary*2; //คำนวณโบนัส Bonus = Salary*2
printf(“\n Bonus = %d”, Bonus); } //แสดงค่า Bonus
getch();
}
เอกสารอ้างอิง
น้อย สุวรรณมณี และคณะ.(2553). หนังสือเรียนแม็ค การงานอาชีพและเทคโนโลยีชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4-6 เล่มที่ 3. (หน้า 89-90).กรุงเทพฯ : แม็ค.
สถาบันพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.)(2558). คู่มือครูหนังสือเรียน เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4-6 เล่มที่ 3 (หน้า 88-89).กรุงเทพฯ :
คุณภาพวิชาการ (พว.).สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) กระทรวงศึกษาธิการ(2553). เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4-6(หน้า 203-204).กรุงเทพฯ :
สกสค.ลาดพร้าว.อาณัติ รัตนถิรกุล. (2553).สร้างระบบ e-Learning ด้วย moodle.กรุงเทพฯ : ซีเอ็ดยูเคชั่น.
สุดฤดี ประทุมชาติ. หน่วยที่ 6โครงสร้างผังงานการทำงานแบบเลือกทำ.http://sudruadee.blogspot.com/2007/06/6.html. [ระบบออนไลน์].(10พฤศจิกายน2557).
